Wat mij nu nog altijd heel erg helpt is dat we de ziekte van Sabine nooit vermeden hebben. Ziekte, de dood en de toekomst zijn geen fijne onderwerpen om over te praten. Zeker als je in zo'n moeilijke tijd de fijne momenten die je nog met elkaar hebt niet pijnlijker wilt maken. Toch heeft het ons juist ontzettend geholpen om dat wél te doen. Om de pijn onder woorden te brengen en met elkaar te doorvoelen, onder andere in het Levensportret. Dat heeft het afscheid van Sabine - hoe zwaar en onvoorstelbaar ook - mooier, liefdevoller en waardevoller gemaakt.
Extreem geluk en ergste nachtmerrie
Onze dochter Charlie werd geboren op 9 juli 2022. Ondanks de gezondheidsklachten die Sabine, mijn vrouw, toen 33 jaar oud, tijdens de zwangerschap al had en die na de bevalling aanhielden, hadden we de gelukkigste tijd van ons leven met ons drieën. Tijdens onderzoeken die uiteindelijk volgden, vielen alle balletjes steeds de verkeerde kant op en werd de grootste nachtmerrie waar die we ons bedenken konden: kort voor de eerste verjaardag van Charlie hoorden we dat Sabine een ongeneeslijke vorm van kanker had. In het begin werd gesproken over 'nog weken'; uiteindelijk hebben we na driekwart jaar op 31 maart 2023 afscheid moeten nemen.
Kennismaking met Stichting Levensportret
Hoe kwam Stichting Levensportret op ons pad? Echt een 'via-via verhaal'. Een vriend van een vriend van Brian (de Hond, initiatiefnemer van de stichting) vertelde ons in de eerste dagen na Sabines diagnose over de mogelijkheid om een videoportret te laten maken. De eerste kennismaking met Brian was emotioneel, zo blij was ik dat hij belde om de opname in te plannen. Want ja, het was ons al heel snel duidelijk dat er een gigantische schatkist met informatie voor Charlie moest komen.
Ik realiseer me nu voor het eerst dat het maken van het videoportret absoluut op een mooi moment heeft plaatsgevonden. Sabine was op dat moment nog fit en energiek. En al is ze gedurende haar ziekte nog heel veel verder gegroeid in acceptatie - ik noem haar nog altijd een half verlichte Boeddha - toch ben ik blij dat het portret al zo vroeg opgenomen is. Ze heeft het prachtig, écht prachtig kunnen doen.
Veerkracht
De schatkist voor Charlie, het levensportret van Sabine, is een video geworden van drie uur. Drie uur aan levensverhalen verteld door Sabine zelf, waarin ik zelf aansloot vanaf het moment dat ik 'in the picture' kwam in dat verhaal. Het mooiste stuk uit het portret? Wat mij betreft Sabine's openingsboodschap, rechtstreeks gericht aan Charlie, waarvan 'veerkracht' de kern is. In het kort: "loop in je leven niet weg voor moeilijke dingen. Laat ze toe want ze zijn onvermijdelijk en horen erbij. Doorvoel ze. Dit maakt de dingen zachter en jezelf sterker." Sabine was ervan overtuigd dat Charlie omringd is met lieve mensen die haar zullen helpen om zo veerkrachtig te blijven.
Vandaag
Charlie en ik kijken samen regelmatig naar het stukje levensportret waarin Sabine Charlie recht aankijkt en haar toespreekt. Ik merk dat Charlie, hoe jong ze ook is, dan helemaal 'hooked' aan de lippen van haar moeder hangt. Een actieve, chronologische herinnering aan Sabine zal Charlie nooit hebben, maar hoe mooi is het dat we Charlie op deze manier een prachtig doorvoeld beeld hebben kunnen geven van wie haar moeder was.
De impact op Sabine
En Sabine zelf? Het maken van het portret bracht haar rust, al in die eerste dagen maar zeker later in haar ziekteproces. Er waren honderdduizend dingen die ze wilde doen - denk aan brieven schrijven voor alle momenten in Charlie's leven - waarvan ze er veel niet meer op tijd gered heeft. Maar juist het volledige document dat er al lag in de vorm van het levensportret maakte het voor haar makkelijker om die interne strijd te kunnen loslaten. Het heeft haar uiteindelijk de rust gebracht waarin ze heel liefdevol afscheid van iedereen heeft kunnen nemen. Dat was heel bijzonder om mee te maken.
Het videoportret is zowel de basis als het start- en het middelpunt geworden van Sabine's nalatenschap aan onze dochter. Een prachtig document voor Charlie waar Sabine heel dankbaar voor was en dat Charlie en ik voor altijd koesteren.
Nick de Koning, partner van Sabine
23-01-2025